بررسی تئوری واکنش نوآرایی کورتیوس مولکول اُکسالیل دی آزید با استفاده از محاسبات کوانتومی در فاز گازی و حلال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رقیه طاهریان ¹
• بهزاد چهکندی
• احسان زاهدی ²

¹ دانشجو دکتری

² گروه شیمی،واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

در این تحقیق، واکنش نوآرایی کورتیوس مولکول اُکسالیل دی آزید(ODA) برای کنفورمرهای سین-سین و آنتی-آنتی در فاز گازی و حلال‌های آی و سیکلوهگزان مورد بررسی قرار گرفته است. در فاز گازی کنفورمرهای سین-سین و آنتی-آنتی ODAو حالات گذار مربوط به واکنش‌های نوآرایی آنها با استفاده از روش تئوری تابع چگال (DFT)، در سطوح محاسباتیWB97XD ، M06-2X، B3LYP و سری پایه6-311++G(2d,d,p) و روشCBS-QB3 بهینه شده‌اند و در حلال محاسبات در سطحB3LYP/6-311++G(2d,d,p) صورت گرفته است. کنفورمر سین-سین طی یک مکانیسم یک مرحله‌ای هماهنگ (Concerted) و کنفورمر آنتی-آنتی با استفاده از یک مکانیسم دو مرحله‌ای (Stepwise)، و به ترتیب با عبور از 1 و 2 حالت گذار تحت نوآرایی کورتیوس قرار گرفته و محصول کربونیل دی ایزوسیانات (CAI) را ایجاد می‌کنند. در مکانیسم Concerted انرژی آزاد گیبس فعالسازی مسیر رفت کمتر از برگشت است، به عبارتی در مسیر برگشت انرژی آزاد گیبس فعالسازی حدود 4 برابر مسیر رفت هستند. در مکانیسم Stepwise مرحله اول گرماگیر و مرحله دوم فرایندی گرمازا است. در فاز حلال برای مکانیسم یک مرحله‌ای با افزایش ضریب دی الکتریک حلال سد انرژی فعالسازی کاهش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

• نوآرایی کورتیوس
• حالت گذر
• اُکسالیل دی آزید
• مکانیسم مولکولی
• تئوری تابع چگال

---